1-نام علمیChamaedorea elegans
نام انگلیسی: Parlour Palm
نام خانواده Ericaceae
نخل شامادورا یا نخل بامبو گیاهی است از خانواده اریکاسه و بومی آمریکایی مرکزی یک نخل جمع و جور،دارای ظاهری ظریف و باریک و برگهای سبز تیره و ساقه هایی روشن و رشد کم می باشد.به طور کل ارتفاع آن از 2 متر تجاوز نمی کند و به خاطر تحمل سایه و نیاز نوری کم،گیاهی مناسب برای نگهداری داخل آپارتمان می باشد ولی با این وجود نور غیر مستقیم باعث بهبود رنگ برگهای شانه ای آن می شود.
نیازها:
آبیاری:در تابستان هفته ای 2 بار.به طور کلی موقع هر آبیاری باید خاک کمی خشک باشد.
رطوبت:رطوبت نسبی 50 تا 70 درجه به طور کل هفته ای 3 بار اسپری شود.
دما:بهترین دما 22 درجه سانتیگراد می باشد در صورت گرمای بیشتر باید آبپاشی روی برگها بیشتر شود.
خاک:خاک هوموسی سبک و دارای زهکشی خوب مثل یه قسمت خاک برگ و یک قسمت خاک باغچه واکنش خاک قلیایی باشد.
تکثیر:بهترین روش تکثیر تقسیم بوته در بهار و پاییز می باشد ولی با بذر هم قابل تکثیر می باشد.
نور:نیاز نوری کم تا متوسط دارد و به سایه تا حدودی مقاوم است نور داخل منزل و پنجره های شرقی و شمالی و به طور کل بین نخل ها از همه به سایه مقاوم تر است.
عوارض و درمان:
برگها روشن و شفاف شده اند:می توانید از کمبود نور یا مواد غذایی باشد گیاه را به جای پرنور تر و طبق دستور تغذیه کنید.
نوک برگها قهوه ای شده است:از کمبود رطوبت یا کمبود پتاس و کلسیم می باشد شاید هم به خاطر آبیاری نامنظم می باشد از آب جوشیده برای آبیاری استفاده کنید.
برگها زرد شده اند:از آبیاری زیاد یا نور کم و هوای گرم می تواند باشد شرایط را بررسی کنید.
برگها باز نمی شود:سایز گلدان و یا خاک آنرا تعویض کنید یا تغذیه مصنوعی کنید.
برگها تار عنکبوت گرفته:مربوط به کنه می باشد طبق دستور سمپاشی کنید و رطوبت محیط را با آبپاشی بیشتر کنید.
برگها خشک شدند:از تشنگی می باشد آبیاری کنید.
2-نام علمی:Cordyline Fruticosa kiwi
نام خانواده:AGAVACEAE
کوردیلین رنگارنگ
این واریته دارای برگهای پهن و کشیده و رنگارنگ(قرمز-صورتی-کرم-سبز)می باشد که از پایین تا نوک ساقه را پوشانده اند.
نیازها:
مکان پرنور ولی دور از تابش مستقیم آفتاب،خاک سبک که نسبتاً مرطوب نگهداشته شود.نیاز به هوای مرطوب داشته و بهتر است سطح برگها در طول روز با آب اسپری شوند و هر چند روز با اسفنج و آب ولرم شستشو داده شوند تا تمیز و براق شوند.هر دو سال یکبار تعویض گلدان انجام شود.حداقل دمای قابل تحمل آن 13 درجه سانتیگراد است.از طریق قطعات ساقه که هر یک دارای یک جوانه باشند،تکثیر می شوند.
3-نام خانواده:کراسولاسه(GRASSULACEAE)
ماداگاسکار
ماداگاسکار در خانواده کراسولاسه گیاهانی با برگ های گوشتی وجود دارد که زیبایی آنها به برگ های آبدار و ضخیم شان است اما زمانی زیباتر می شوند که سرگل باشند.(کالانکوئه) مانند گیاهان هم خانواده خود گل های فراوانی می دهد. این گل ها که معمولاً صورتی یا قرمز کمرنگ هستند، از اواسط زمستان تا اواسط بهار می شکفند، در بعضی از کالانکوئه ها گل ها کوچکند در عوض این گونه ها به دلیل برگ های زیبایشان مورد توجه قرار دارند.
نیازها:
این گیاه علاقه زیادی به نور دارد.در زمستان آن را داخل آپارتمان و نزدیک به پنجره های آفتابگیر قرار دهید و در سایر فصول روی تراس یا بالکن در محل سایه آفتاب نگهداری کنید.نیاز کالانکوئه به آب متوسط است،هربار مقدار کمی آب به آن بدهید اما نباید در فاصله بین دو آبیاری خاک خشک بماند.
خاک:یک قسمت خاک باغچه،یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی را با هم مخلوط کنید.
گرما:این گیاه گرما دوست است.در زمستان درجه حرارت 16 تا 19 درجه سانتیگراد و در تابستان 30 درجه سانتیگراد مناسب است.البته در فصل گرم،گرمای بیش از این را نیز تحمل می کند.رطوبت نسبی معادل 50 تا 70 درصد برای کالانکوئه ایده آل است.
تکثیر: زمان مناسب برای کاشت بذر اوایل بهار و موقعی است که درجه حرارت به 21 درجه سانتیگراد رسیده باشد. به روش قلمه زدن هم می توان آن را تکثیر کرد. به این ترتیب که قلمه هایی به طول 8 تا 12 سانتی متر از شاخه هایش جدا کنید و به ماسه منتقل کنید. مناسب ترین زمان برای تکثیر به روش قلمه، اواخر بهار تا اواسط تابستان است.
4-نام علمی:Sansevieria trifasciata
سانسوریا
از گیاهان مورد استفاده زیاد در خانه ها می باشد . از خانواده سوسنیان یا لیلیاسه و بومی افریقاست ، برگها بلند و کشیده و خاردار با حاشیه زرد و به شکل سرنیزه ، ارتفاع برگها به یک متر می رسد و تکثیر آن از طریق برگ و یا ساقه های زیرزمینی است ، بسیار کم توقع و مقاوم در برابر خشکی و سایه ولی در این واریته به علت ابلق بودن برگها به نور بیشتری احتیاج دارد .
نیازها :
نور:نور کامل بهترین شرایط نوری این گیاه است ولی در سایه هم قادر به ادامه زندگی است ، تابش مستقیم آفتاب را تحمل نمی کند.
دما:در زمستان تا درجه حرارت 10 درجه سانتیگراد قدرت تحمل دارد ولی درجه حرارت مطلوب در این فصل 16 است ، در تابستان در درجه حرارت مطلوب برای انسان 24 درجه . نسبت به سرما حساس است و سرمای بیش از حد تاب نمی آورد و دچار یخ زدگی می گردد .
آبیاری: در زمستان هر 3 هفته یکبار و در تابستان یکبار در هفته آبیاری کافی است به دلیل ساقه گوشتی گیاه که سرشار از آب است از آبیاری زیاد از اندازه پرهیز نمایید چون باعث پوسیدگی گیاه می گردد . در بین دو آبیاری اجازه دهید تا سطح خاک خشک شود
خاک:بهترین خاک ، خاک لوم است ( مخلوطی از شن ، رس و مواد آلی ( برگ پوسیده یا کود دامی به مقدار کم ) ) است . استفاده بیش از حد از مواد آلی باعث پوسیدگی ساقه گیاه و از بین رفتن آن می گردد .
تکثیر:تکثیر این گیاه ساده است یا از گیاه مادری از ریشه به چند قسمت تقسیم می شود که هر قسمت دارای ریشه و برگ جداگانه است و در گلدان جدید کاشت می گردد . یا از طریق قلمه : ساقه گیاه به قطعات کوچک حدود 8 سانتیمتر تقسیم کرده و در ماسه کشت می نمایند دقت شود قطعات وارونه کاشت نشود برای ریشه دهی سریعتر می تواند خزانه را با پلاستیک پوشاند تا رطوبت حفظ شود . پس از ظهور 2 تا 3 برگ قلمه ها را به گلدان اصلی انتقال دهید .
نکته مهم
گیاه کم توقعی است فقط از آبیاری بیش از اندازه پرهیز نمایید که باعث پوسیدگی ساقه می گردد که اکثر موارد از بین رفتن این گیاه در آپارتمان به همین دلیل است.
5-پیرومیا
پیرومیا از گیاهان همیشه سبز و از خانواده ی پیپراسه(فلفلی ها) می باشد. دارای گونه های مختلف و اغلب دارای برگ گوشتی و نیمه گوشتی و جثه ای کوچک هستند.بیش از چهارصد گونه از این خانواده شناخته شده،منشأ این گیاهان،امریکای جنوبی(برزیل) و آفریقای جنوبی و آفریقای مرکزی و به طور کلی مناطق گرمسیری است.حتی دیده شده که در مناطق گرمسیر روی تنه درختان می روید.این گیاه اگرچه رشد سریعی ندارد،ولی در هر شرایطی در آپارتمان پرورش می یابد.معمولاً آنها را در تراریوم و باغ شیشه ای یا مجموعه ی گل های یک سبد پرورش می دهند.اگر چه تعداد انواع این خانواده بسیار زیاد است،ولی فقط تعداد محدودی مورد توجه قرار گرفته و در آپارتمان ها پرورش داده می شوند و خاک آنها بایستی خاک پیت(خاک جنگل)باشد تا به خوبی رشد کند.
با توجه به شکل ظاهری و نحوه ی رشد، آنها را به سه گروه تقسیم نموده اند:
گروه اول: بوته ای که دارای دمبرگ های قرمز هستند و بعضی نیز برگ های گوشتی و قلبی شکل دارند .
گروه دوم: دارای ساقه های بلند و قرمز رنگ هستند و بعضی ساقه های گوشتی و برگ های گوشتی دارند و لبه یبرگ ها ارغوانی است و گاه سطح برگ با موهای بسیار ظریفی پوشیده شده است .
گروه سوم: گروه بالا رونده که به داربست یا قیم بسته می شوند و بالا می روند، یا این که از اطراف گلدان آویزانمی شوند و دارای ساقه های قرمز و برگ های ظریف نقره ای و بعضی دارای برگ های سبز آبدار هستند وبخصوص برای گلدان های آویز بسیار مناسبند.
نیازها:
گیاه پپرونیا یک ساقه گل دهنده با شاتون های سبز رنگ تولید می کند که ارزش زینتی ندارد. زمانی که این گیاه به گلمی رود کیفیت برگ ها و زیبایی گل های آن کمتر می شود. با حذف ساقه های گل دهنده میتوان گیاه را به طورمرتب به حالت رویشی و نونهالی مشاهده کرد.
حرارت : این گیاه به سرمای زیاد مقاومت ندارد و حداکثر می تواند در زمستان ۱۵ درجه سانتیگراد را تحمل نمایدو در فصل رشد دمای ۲۴ – ۳۰ درجه برای آن بسیار مناسب است.
نور: مناطق پرنور یا نیمه سایه اطاق که دور از تابش مستقیم خورشید باشد، مناسب است. این گیاه در زیر اشعه یچراغ فلورسنت پژمرده می شود.
آبیاری : این گیاه نیاز چندانی به آب ندارد. همیشه مقدار زیادی آب در برگ های آن وجود دارد و سطح خاک گلدان بین دو آبیاری باید کاملاً خشک شود، ولی نباید آبیاری آنقدر به تعویق بیفتد که برگ ها پژمرده شوند. در زمستان به آب ولرم نیاز دارد و مقدار آبیاری باید خیلی کمتر باشد.ریشه آن سطحی است و گسترش چندانی ندارد و در هوای آلوده، زرد و خشک می شود. در صورت آب دادن زیاد اطراف یقه ساقه، موجب پوسیدگی آن می گردد.
رطوبت هوا : میزان رطوبت لازم حدود ۵۰ درصد است. چنانچه رطوبت و حرارت و سرما از حد خود تجاوز نماید، لکه هایی بر روی سطح برگ ظاهر می گردد و برگ را بی حس می کند و برگ می افتد.
هر دو ماه یک مرتبه سطح خاک گلدان را خراش دهید تا هوا به داخل آن نفوذ کند و در فصل بهار گلدان را درفضای آزاد در محلی سایه قرار دهید تا حالت طبیعی خود را به دست آورد.
خاک : هر اندازه قابلیت نفوذ خاک بیشتر باشد، ریشه و ساقه از پوسیدگی محفوظ خواهد بود. برای تهیه خاک، یک قسمت پیت، یک قسمت ماسه و یک قسمت خاک باغچه استفاده کنید و کف گلدان مقداری ماسه و سنگریزه بریزید.
تکثیر : پپرونیای ابلق یا سفید با قلمه های بذر و ساقه تکثیر می¬ شود؛ پپرونیای سبز با قلمه¬ های برگ و ساقه تکثیرمی شود. پپرونیای معمولی که گیاهی است با برگ های چروکیده، کاملاً متفاوت با گیاهان دیگر این خانواده است و آنرا به کمک برگ های کاملش تکثیر می کنند.
دستور کلی برای تکثیر: در بهار و تابستان از قلمه ی یک ساله گیاه استفاده نمایید. قلمه را به میزان ۴- ۵ سانتیمتر در
ماسه ی شسته فرو کنید و در محلی که دمای آن ۱۸ درجه باشد، در تاریکی قرار دهید. در مورد انواع گوشتی آن،
برگ را روی سطح ماسه بخوابانید و روی آن ماسه شسته بریزید؛ پس از مدتی از انتهای رگبرگ ها ریشه ظاهر می
گردد.
زمان مناسب برای تغییر گلدان، فصل بهار است و خاک مناسب برای آن مخلوطی از خاک چوب و تورب و ماسه
است. گلدان را باید در محل کاملاً روشن و دور از اشعه ی مستقیم آفتاب قرار داد. در این صورت سنبله گل سفید یا کرم رنگی تولید می کند.
6-نام علمی:: Cestrum nocturnum
محبوبه شب
درختچه ای است همیشه سبز،بومی آرژانتین با گلهای لوله ای کوچک سبز-لیمویی رنگ و خوشه ای که اواخر بهار تا اواخر تابستان ظاهر می شوند و جنبه زینتی ندارد ولی در شبهای تابستان عطر بسیار مطبوع آنها در فضا می پیچد.در شمال کشورمان میوه های سفید و درشت شبیه تخم پرندگان تولید می کند حداکثر بلندی آن 4 متر است و در مناطق گرم سر تا سر سال گل دارد.
نیازها:
به سرما مقاوم نیست و در مناطق سردسیر باید در زمستان از سرما محفوظ بماند بنابراین بهتر است در گلدان کاشته شود تا در فصل سرما(در تهران نیمه دوم پاییز)به محل مناسب انتقال یابد.در فصل گرما نیاز به آبیاری فراوان دارد نیازمند خاک سبک و قوی و نور غیرمستقیم آفتاب است و هر 15 روز یکبار از فروردین تا شهریور به کود مایع یا ترکیبی از اوره،فسفات آمونیوم و فسفات دوپتاس با ترکیب 15-30-15 نیاز دارد.
نحوه کاربرد محبوبه شب:
در شرایط آب و هوایی تهران و کرج محبوبه شب را می توان بصورت گلدان در بالکنها و کنار پنجره ساختمانها قرارداد زیرا عطر نافذ گلهای آن که شبها باز میشوند در محیط درون ساختمان میپیچد.ضمنا” این گیاه را در مناطق شمال کشور می توان در باغچه کاشت , دراینصورت در سالهای اول رشد در زمستانها دور گیاه پوششی قرار می دهند تا از سرمای زمستان محفوظ بماند.
تکثیر:1-بوسیله قلمه در پاییز، برای این منظور از شاخههای خشبی نازک آن قلمههایی به طول 12 ـ 10 سانتیمتر تهیه میکنند و آنرا در ماسه نرم فرو کرده، در دمائی حدود 15 – 10 درجه سانتیگراد نگهداری میکنند ظرف مدت 3– 2 ماه قلمه ها ریشه دار شده و بعد آنها را به گلدان منتقل مینمایند.
2-خوابانیدن هوایی:روشی که سبب بوجود آوردن ریشه برروی گره های یک شاخه می شود. برای انجام این روش ابتدا خزه مرطوب را در اطراف شاخه می بندند و پس از تشکیل ریشه شاخه مزبور را از گیاه مادری جدا کرده و بطور جداگانه کشت می نمایند.