پارکهای جنگلی و مناطق حفاظت ،با هر نام یا طبقه ای برای اهداف ویژه ای انتخاب و کنار گذارده می شوند.مسئولین این مناطق برای آن که بتواند به اهداف چند جانبه خود دست یابند لازم است طرح مدیریت را ایجاد نمایند امکان توجیه اهمیت و حفظ موجودیت این مناطق همیشه مقدور نیست زیرا هزینه نگهداری این مناطق قابل توجه است و دستیابی به این اهداف حفاظت از آنها در دراز مدت قابل تحقق می باشد.برای آنکه بتوان موجودیت پارکهای جنگلی و مناطق تحت حفاظت را در برابر بهره برداری های اقتصادی با منافع اقتصادی کوتاه مدت حفظ نمود و از نابودی آتها جلوگیری کرد بهترین اقدام استفاده موزون و هماهنگ از قابلیت های چند جانبه این مناطق براساس طرح ریزی زیست محیطی می باشد.
توجیه تفرج در پارکهای جنگلی و مناطق تحت حفاطت
وجود تفرج در کنار سایر کاربری های اراضی یک پارک ،نشأت گرفته از واقعیت های عینی می باشد که هیچ گریزی از آنها نیست.
تفرج تکمیل کننده خدمات توسعه است و سبب توجه به شبکه حمل و نقل ،عوامل زیربنایی و دسترسی گشته و ضمن ایجاد اشتغال و درآمد ،پشتوانه بسیار مناسبی برای حفظ موجودیت پارکها و مناطق تحت حفاظت خواهد بود.تفرج وسیله بسیار مناسبی برای متقاعد کردن مسئولین و عامل مردم در خصوص اهمیت حفاظت از مناطق موصوف بوده و از جمله کاربریهایی است که در مقایسه با سایر کاربری ها اثرات سوء بسیار کمی دارد.
اهمیت و ضرورت طراحی و مهندسی
طراحی به مفهوم عینیت بخشیدن کلیه استفاده های ممکن از تفرجگاه است. استفاده های تفرجی نیز صرفاً از طریق تعیین نوع ،تعداد ،مکان و نحوه ارتباط امکانات با یکدیگر معنی دار می گردند به عبارت دیگر تهیه نقشه های اجرایی مربوط به امکانات و تسهیلات مورد نیاز تفرجگاه در نقاط مشخص ،ابعاد و تعداد مناسب و نیز نحوه دسترسی و ارتباط میان امکانات و کلیه عواملی که سطح عرضه تفرجگاه را بالا می برد و به آن مطلوبیت می بخشد از جمله برنامه های طراحی و مهندسی در پارکها می باشد.طراحی علاوه بر اینکه موجب از بین رفتن تعارضات میان فعالیت های تفرجگاه می شود.
رعایت اصول زیست محیطی ،مطلوبیت مستمر زون تفرجی را در رقابت با سایر منابع تفرجگاهی تضمین خواهد نمود.همچنین برای آنکه زون تفرجگاهی در فرآیند استفاده و به موازات افزایش جمعیت دچار پیامدهای غیرقابل کنترل منفی نگردد.ضرورت دارد تا در جریان شکل گیری تفرجگاه ،عوامل مؤثر در تقاضای تفرجگاهی نیز مورد بررسی لازم قرار گرفته و نتایج آن در ارتقاء سطح تفرجگاه بکار گرفته شود. از این رو استفاده از راهنمای مطالعه رفتاری استفاده کنندگان می تواند در این خصوص سودمند واقع شود.
برای دستیابی به طرح مدیریت پارکداری ،از روش تجزیه و تحلیل سیستمی که معمولترین روش شناسایی ،ارزیابی و برنامه ریزی بهره وری از سرزمین در ایران و جهان است استفاده می گردد.
فرآیند این روش عبارت است از:
1-شناسایی منابع زیست محیطی
2-تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها جهت دستیابی به واحدهای زیست محیطی
3-ارزیابی توان اکولوژیکی
4-ارزیابی نیازهای اقتصادی-اجتماعی
5-تلفیق استفاده های ممکن
6-برنامه ریزی
7-طراحی و مهندسی زون های توسعه