عمليات کشت و کار چمن:

چمن را در خاکي نه چندان سنگين و نه خيلي سبک کشت مي کنند. يک خاک عميق و حاصل خيز و عاري از بذر علف هرز براي چمن کاري مناسب است. جهت کاشت چمن ابتدا خاک را بيل زده، بعد از چند روز کلوخ ها را خرد و سنگ ريزه ها و باقي مانده هاي گياهي را از خاک خارج مي کنيم تا سطح خاک کاملاً صاف شود. اين کار را با کمک يک تخته و يا آسان تر با گرداندن يک بوم غلطان سبک روي خاک انجام مي دهيم. در تهران بهترين فصل بذر کاري چمن ها در اواخر شهريور ماه است، اما مي توان چمن ها را در ارديبهشت ماه نيز کشت و کار کرد. ميزان بذر در هر متر مربع بسته به نوع چمن متفاوت است.

چمن هاي درشت مثل لوليوم را بايد ۵۰ گرم و چمن هاي ريز مثل پوآ را ۲۰ تا ۳۰ گرم براي هر متر مربع در نظر گرفت. بذر را بايد يکنواخت در سطح خاک پخش کنيم و به کمک يک شن کش کمي سطح خاک کشت شده را زير و رو کنيم، به طوري که فقط چند ميلي متر خاک روي بذر ها را بپوشاند و بذر چمن با سطح خاک مخلوط شود، سپس روي آن حدود ۱ تا ۲ سانتي متر کود پوسيده دامي سرند شده و يا خاک برگ سرند شده مي پاشيم. البته بايد در نظر داشته باشيم که اگر خاک يا کود زيادي روي بذر چمن بپاشيم، سبز شدن چمن به تأخير خواهد افتاد و يا چمن اصلاً سبز نخواهد شد.

بحراني ترين دوران چمن کاري بعد از کشت بذر و قبل از سبز شدن آن است. در اين دوره بايد چمن را هر روز آبياري کنيم و در هنگام آبياري مراقب باشيم تا خاک سفت نشود و بذر نيز شسته نشود. در مراحل بعدي نيز چون چمن به آبياري منظم نياز دارد آن را روزانه آبياري مي کنيم زيرا آبياري روزانه چمن باعث مي شود تا برگ ها طراوت بيشتري يابند. ميزان آب مورد نياز چمن بستگي به عوامل متعددي از قبيل: نوع خاک، ميزان رطوبت هوا، ميزان بارندگي، حرارت محيط، نوع چمن و ... دارد.

معمولاً چمن ها را در هنگامي که از شدت گرماي روز کاسته مي شد و يا اوائل صبح آبياري مي نمودند. پس از چند روز که چمن ها سبز شدند و ارتفاع آن ها به سه الي چهار سانتي متر رسيد بار ديگر غلطک سبکي روي آن مي زنيم تا ريشه گياه جوان کاملاً با خاک تماس پيدا کرده و توليد ريشه هاي زياد تري نمايد. پس از اين که چمن تا اندازه اي رشد کرد و ارتفاع آن به ۵ الي ۶ سانتي متر رسيد، چمن را کوتاه مي کنيم. چيدن چمن ها به منظور جلوگيري از به گل رفتن و يکنواخت و پر پشت شدن آن ها صورت مي گيرد. چمن ها را با قيچي يا ماشين چمن زني به کرات کوتاه مي نمايند. ماشين هاي چمن زني که در منطقه استفاده مي شدند از نوع موتوري بودند. آن چه که در چمن کاري حائز اهميت است جلوگيري از تراکم خاک مي باشدکه نفوذپذيري آن در چمن کاري مسطح، در شيب ملايم و شيب تند متفاوت مي باشد.

در فصل پائيز يا در فصل بهار، چمن را کود پاشي مي نمايند. ميزان ازت مورد نياز ساليانة چمن حدود ۳۰ گرم در متر مربع، ميزان فسفر و پتاسيم به ميزان هر يک ۱۵ گرم در متر مربع مي باشد. از آن جايي که کود هاي مختلف از نظر در صد عناصر کودي با هم ديگر متفاوت مي باشند، با در نظر گرفتن درصد اين عناصر در کود ها مقادير آن ها حساب شده و به زمين چمن کاري داده مي شوند.

براي کاشت قطعات چمن بريده شده، قبل از کاشت، زمين مورد نظر را همانند زميني که براي بذر کاري آماده مي کنيم، تهيه مي نماييم. براي آن که ريشه ها بتوانند در آغاز با خاک تماس بيشتري يافته و در خاک نفوذ کنند يک لايه از سطح فوقاني خاک را به وسيله شن کش يا هر وسيلة ديگر نرم و آماده مي کنيم. سپس قطعات چمن آماده را در کنار يکديگر قرار مي دهيم، به گونه اي که بين قطعات فاصله اي وجود نداشته باشد و يا به عبارت ديگر همانند آجر چيني در يک ساختمان که آجر ها در يکديگر قفل و بست مي شوند انجام مي دهيم. نحوة قرار دادن قطعات در کنار هم را به گونه اي در نظر مي گيريم که ارتفاع آن ها در همه سطوح يکسان، و از شيب معين و مشخصي بر خوردار باشند. براي اين که قطعات کاملاً به هم بچسبند به کمک لبة بيل آن ها را کمي فشار داده به هم نزديک تر مي کنيم.

هنگامي که قسمتي از سطح زمين پوشيده از چمن شد به وسيله يک غلطک سبک، کمي آن ها را کوبيده و آبياري مي کنيم. روز بعد، پس از کاهش رطوبت، مقداري خاک غربال شده و نرم روي چمن مي پاشيم تا اگر شکاف هايي وجود داشته باشد آن ها را پر نمايد. گاهي يک يا دو بار عمل غلطک زدن را در چند هفتة اول انجام مي دهيم.

چمن علاوه بر ايجاد پوشش سبز، در انواع تزئينات داخل پارک ها و فضاهاي سبز منطقه به صورت قسمتي از طرح هاي تزئيناتي به کار مي رود. لذا متخصصين بر حسب نوع طرح، سليقه و همچنين وضع درختان يا سطح چمن کاري شده، از سنگ ها يا تخته سنگ هايي براي ايجاد محل عبور در فضاي چمن استفاده کرده اند.

گاهي هم در سطوح وسيع چمن کاري، بر حسب خصوصيات طرح در قسمت هايي از چمن، باغچه هاي همراه به گياهان زينتي پا کوتاه و دائمي چون گل هاي رز،شمعداني و ... احداث کرده اند. همچنين در سطوح وسيع با ايجاد تپه ها يا برجستگي هائي، اشکال کوچکي از طبيعت سبز را پديد آورده اند و در روي آن به طور پراکنده تک بوته هائي غرس نموده اند.

عمل مبارزه با علف هاي هرز چمن از زمان تهية زمين آغاز مي شد، بدين معني که در موقع تهية زمين، کلية ريشه هاي گياهان هرز را هنگام شخم يا بيل زدن و ساير عمليات تهية زمين به هر ترتيبي که ممکن بود از خاک خارج مي نمودند و پس از سبز شدن چمن، دو تا سه مرتبه علف هاي هرز را وجين مي نمودند. به طور کلي بذور علف هاي هرز و خودرو، توسط آب، کودهاي دامي، باد و آلوده بودن بذر چمن انتشار ميابند و پس از مدت کوتاهي گاهي هم زمان با رشد بذور چمن موجب تخريب و نابودي چمن مي شوند.

● علف هاي هرز چمن بر دو نوع مي باشند:

۱) گياهان هرزي که يک ساله بوده و اگر از دانه بستن آن ها جلوگيري مي شد از بين مي رفتند. چيدن مکرر چمن ها از دانه بستن علف هاي مزبور جلوگيري مي نمود.

۲) نباتات هرز دائمي بر دو نوع بودند:

- نباتاتي با ريشه هاي عمقي مانند گل قاصد که حتماً بايد با دست کنده مي شدند و يا به وسيلة مواد شيميايي از بين مي رفتند.

- نوع ديگر، داراي ريشه هاي افشان بودند(مانند مينا چمني) که با آن ها با علف کش هاي انتخابي مبارزه مي نموديم.

اما بعضي از گياهان خانوادة گرامينه از گياهان هرز محسوب مي شدند و آن ها را با چاقو ريشه کن مي نموديم و يا چمن ها را کوتاه چين مي کرديم تا مرکز نموي اين گياهان قطع شده و از بين مي رفتند.

در کل در برنامة مسؤلين در نظر گرفته شده بود که علف هاي هرز موجود در چمن و پارک ها و فضاهاي سبز منطقه قبل از به گل نشستن از زمين خارج و ريشه کن شوند. زيرا پس از گل و تخم بستن، تخم هاي رسيده مجدداً پراکنده شده و آلودگي مجدد را پديد مي آوردند.

عمده ترين بيماري چمن نوعي قارچ به نام زنگ است که معمولاً در روزهاي گرم تابستان و هنگامي که رطوبت خاک زياد است بروز مي نمايد، بيماري مزبور موجب مي شود چمن قطعه قطعه به رنگ زرد در آمده و سوخته جلوه نمايد، همچنين برخي از بيماري هاي قارچي خاکزي در اثر رطوبت زياد خاک، آبياري زياده از حد، يا فقدان زه کشي موجب پوسيدگي و زردي و خشکيدگي چمن مي گردند. براي مبارزه با زنگ چمن از علف کش زينب استفاده مي شود که خوشبختانه به علت رسيدگي و تدبير صحيح مسؤلين، گياهان و چمن هاي منطقه دچار هيچ بيماري و مشکلي نمي باشند.