مؤلفه هاي توسعه پايدار در ارتباط با بام سبز در ايران

براي شناخت ريشه هاي بام سبز بايد ابتدا مؤلفه هاي توسعه پايدار را شناخت، سپس نقش آنها را در ايجاد بام سبز و نوع ارتباط با آن را در ايران تحليل نمود.

انسان:

در توسعه پايدار انسان، محور توسعه و مستحق بهداشت، زندگي سالم و در هماهنگي با طبيعت معرفي ميشود . 5 بام هاي سبز نيز با خصوصيات درماني و بهداشتي و نيز تأمين زندگي سالم براي ساكنين منطقه در جهت طراحي انسان - محور گام بر ميدارند.

امروزه ساكنين كلان شهرهايي همچون تهران، با توجه به كيفيت پايين زندگي در اين شهرها، بيش از پيش نيازمند

بهرهگيري از شرايط شهر سالم و پايدار مي باشند.

كودكان و جوانان:

نظريه پردازان توسعه پايدار، به دليل داعيههاي خود در مورد انسان قرن بيست و يكم، با نگاهي به آينده برحقوق كودكان و نقش آفريني جوانان تأكيد داشته، تحرك مردم در سراسر جهان و مشاركت آنان در تمامي سطوح توسعه را ضرورتي اجتناب ناپذير در هر برنامه ميدانند. 6 با توجه به فقدان محيط سالم در محله ها و خانه هاي امروزي در كلان شهرهاي ايران ضمن ايجاد محيط سالم براي تفريح كودكان در بام ها ميتوان خلاقيت اين افراد را شكوفا و نياز به تحرك و پويايي آنها را برآورده

ساخت.

زنان:

زنان در جهان و به ويژه در كشورهاي در حال توسعه از نابرابريهاي بسيار در رنج هستند ، درحالي كه توسعه بدون مشاركت فعال آنان به سرانجام نخواهد رسيد. بام سبز با ايجاد فضاي مناسب به خصوص براي زنان خانهدار كشور ما در جهت رعايت حقوق اين افراد بسيار مؤثر خواهد بود.

محيط زيست :

واقعيت اين است كه توجه به محيط زيست و طبيعت در دوران ما تبديل به معيار شده است ؛ معياري كه هر روز بيش از پيش در جهان فراگير ميشود. در چشمانداز زيست محيطي توسعه تنها زماني پايدار است كه بر شالوده اصول بوم شناسي استوار باشد.

فرهنگ:

در گذشته توسعه عبارت بود از تلاش براي «غربي كردن» جهان و با تظاهر بر بيطرفي فرهنگي و سياسي و در واقع تحت مفروضات جانب دارانه ايدئولوژيك، غرب به عنوان «كمال مطلوب» معرفي مي شد.

توسعه به این ترتیب ابزاری بود برای کشورهای غربی بهره مند از تکنولوژی پيشرفته تا فرهنگ و خودگرداني ملتها و مردم ديگر را تحقير و نابود كنند.

در سالهاي اخير در پرتو نقدهاي مختلف، همراه با تعميق و بسط آگاهي پيرامون ناكارآمدي هاي مفروضات و نظريه هاي گذشته و بهويژه با اثبات اين نكته كه اقتصاد به تنهايي نميتواند برنامهاي براي رفاه و متناسب با منزلت انسان عرضه كند، فرهنگ اهميت و جايگاه واقعي خود در مناظره توسعه به دست آورد.

در مطالعات و تحليلها در كنار مؤلفههاي اقتصاد، محيط زيست و مسائل اجتماعي، فرهنگ نيز مورد تأكيد قرار گرفت .

بديهي است كه با پذيرش فرهنگ به عنوان يك ركن اصل توسعه پايدار، راه براي ورود ساير مؤلفه هاي معنوي و غيرمادي گشوده شد.

به اين ترتيب در مفهوم توسعه پايدار، در واقع نوعي داوري ارزشي مبتني بر فرهنگ به رسميت شناخته شد و توسعه درقالب آن تعريف شد.

در حركت به سوي گسترش سامانه بام سبز چنانچه بتوان بام سبز را بومي ساخت و چهارچوب هاي فرهنگي را رعايت نمود اين سامانه مي تواند به يك الگوي فرهنگي (همانند باغ ايرا ني) تبديل شده و توسط جامعه مورد پذيرش قرار گيرد.

آموزش :

در دوران ما آموزش و پرورش به عنوان مؤثرترين ابزار جوامع براي ورود به چالشهاي آينده مورد توافق قرار گرفته و

اصولاً چنين پذيرفته شده است كه در پرتو آموزش و پرورش امروز دنياي فردا شكل خواهد گرفت.

تعليم و تربيت مهمترين عامل مؤثر در دگرگوني طرز نگرش و رفتار بشري است كه در مسير رشد اقتصادي، بهبود كيفيت زندگي، ايجاد دانش و مهارت، تأمين يافته است .

آموزش و پرورش « منزلتي يگانه » فرصتهاي شغلي و افزايش توليد جامعه به كار گرفته ميشود؛ از اين رو در جوامع

نبايد و نمي تواند صرفاً در تحصيلات رسمي خلاصه شود، بلكه هر نوع آموزش حتي اشكال سنتي يادگيري در منزل و اجتماع را نيز شامل ميشود.

سامانه بام سبز به مفهوم وسيع خود اين توانمندي را خواهد داشت تا به مثابه ابزاري قابل اعتماد پل مستحكمي بين كلاس درس و اجتماع و بين كلاس درس و بازار بنا كرده و محيطي مناسب را براي انديشه و يادگيري در فضاي باز و متفاوت در همه سطوح تحصيلي فراهم كند.

بام سبز يك ابزار بزرگ آموزشي را براي گروههاي مختلف فراهم ميكند.

علم:

در پايان قرن بيستم به ويژه كميت و كيفيت توليد و توزيع دانش در اداره جوامع مدرن اهميتي غير قابل انكار يافته است .

اطلاعات و دانش به طور عمده نزد ملتهاي صنعتي انبار شده و قرن ها آن بخش كه از صافي عبور مي كند در سطح عموم به وسيله كتاب و فصلنامه منتشر ميشود. با توجه به مفهوم «معرفت شناسي پايدار» علت عدم آمادگي و توفيق ما در مواجهه با چالش هاي آينده آن است كه ما كماكان با ابزارهاي گذشته كار مي كنيم. بهعبارتي، مسأله آن است كه چالش هاي نو ،ابزارهاي نوين طلب مي كند.

با استفاده از دانش و تكنولوژي بام سبز و بومي سازي آن ضمن آنكه در جهت سنگيني ترازوي دانش و تكنولوژي نوين به سمت كشور خود گام برداشته ايم، از ابزارهاي نوين در مواجهه با چالش هاي آينده با مشاركت فعال مردم استفاده

ميكنيم.

اخلاق:

نگاه حاكم بر پروژه توسعه از آغاز نگاهي يكسويه و سطحي بود كه بر بستر تعريفي مشخص از رشد اقتصادي قالبريزي

شده بود، لذا فضاي ي براي ظهور عناصر غيرمادي نظير فرهنگ و معنويات و نظاير آن ها باقي نمي ماند و به رغم تجديدنظرهايي كه در مفروضات توسعه صورت گرفت، به دليل ريشه دوانيدن تعاريف اوليه، تلاش ها حداقل در اين عرصه چندان كارساز نبودند .

توجه به عنصر اخلاق و معنويات در مطالعات توسعه پايدار در واپسين سالهاي هزاره دوم به ضرورتي غيرقابل انكار تبديل شده است.

با مروري بر پژوهشهايي كه تحت اين عنوان در اين سالها صورت گرفته است و دامنه و تنوع آنها مي توان تصور كرد كه

اهميت اين عوامل در آينده قابل پيشبيني همچنان جاذبه هاي زيادي در عرصههاي نظري و عملي ايجاد كند.

با بومي سازي بام سبز و استفاده از آن متناسب با فرهنگ كشور ضمن استفاده از جاذبه هاي آن در عرصه عملي و نظري فضايي براي ظهور فرهنگ و معنويات و زندگي باكيفيت بدون سودگرايي فردي محض فراهم خواهد شد.

امنيت:

در پرتو شرايط جديد جهاني بسياري از نظريهپردازان به اين نتيجه رسيدند كه تصور سنتي از «امنیت» به هیچ وجه قادر به پاسخگويي به اوضاع متحول كنوني نيست.

لذا تجديدنظر در اين مفهوم به منظور تطابق بيشتر با شرايط، به ضرورتي مورد توافق تبديل شد.

با استفاده از سامانه بام سبز در پرتو ظهور مفاهيم جديد، تصور سنتي خود از امنيت را با يك مفهوم نوين جهاني مبتني بر توسعه پايدار جايگزين ميكنيم، مفهومي كه طي آن با توسعه نيافتگي، توزيع نابرابر ثروت، آسيبهاي

زيست محيطي و نابودي منابع مبارزه مي شود.

تصور ميشود توسعه پايدار، به دليل دامنه وسيع مباحث، جامعيت مفاهيم و بخصوص به دليل پرهيز از گرفتار شدن در تحليل هاي يكسويه و پذيرش نقش آفريني عوامل دخيل و تأثير متقابل آنها بر يكديگر، در عرصه است. امنيت نيز بهصورت روزافزوني درحال تبديل شدن به «استراتژي امنيت جهاني» است.

مشاركت:

حضور آگاهانه مردم بهويژه در سالهاي اخير، بهعنوان يكي از شاخصههاي اصلي توسعه پايدار مورد تأكيد قرار گرفته

است. در جوامع سالم، مشاركت عمومي پاسخي به درخواست مردم است و در اين شرايط است كه هوشياري عمومي و درك ضرورت ها و لوازم پايداري روند قانونمند و با ثباتي به خود ميگيرد.

دل باريو طي گزارشي براي قرن بيست و يكم، توسعه پايدار را مستلزم«گذار از عضويت فردگرايانه در جامعه به مشاركت مردم» ميداند.

شكل دادن به آينده اكنون بيش از هر زمان ديگر ضروري است . به تحرك درآوردن اين قدرت براي ايجاد زندگي امن و پايدار در قرن بيست و يكم مهمترين چالش فرا راه اين نسل است .

زندگي اجتماعي در بام ها متناسب با شرايط فرهنگي و بومي بستري مناسب براي حضور مردم در كنار هم و مشاركت فعال آنان در ايجاد تغييرات در زندگي مشترك خويش مي باشد.

عاملان توسعه پايدار و نقش آنها در توسعه بام سبز در كشور

ورود به عصر جديد، بدون نگاهي انساني تر، متوازن تر و بدون اتكا به اصول پايداري نه فقط در كلام كه در عمل نيز ميسر نخواهد بود. تحقق اين آرمانها، علاوه بر ارادههاي قاطع و آگاهانه، عاملاني را طلب ميكند تا از رهگذر تلاش آنها به اين اهداف جامه عمل بپوش انند.

بدون آگاهي ملتها دستيابي به اين آرمان قابل تصور نيست؛ لذا از آغاز ، بخش قابل ملاحظه اي از تلاش در اين مسير جهت داده شد .

مسأله زمينه سازي براي تحرك زن و مرد، جوان و پير و حتي كودكان در سراسر جهان بسيار اساسي بود ه و بدون اين آگاهي ها توسعه پايدار نيز راه به جايي نخواهد برد.

دولت:

در مسير دستيابي به شرايط پايداري و بهويژه در دوران گذار، وظايف گستردهاي بر عهده دولتها گذاشته شد. آنها موظف شدند مؤلفه هاي توسعه پايدار را در تمامي سطوح برنامهها و سياست گذاريها رعايت كنند .

دولتها در كشورهاي جهان سوم قادرند در عرصه پايداري نقشي پيشتاز بر عهده گيرند .

اين دولت ها هستند كه قادرند قانونمنديهاي همسو با جريان توسعه پايدار، تحرك اجتماعي را در سطوح مختلف جوامع نظام بخشند.

دولتها قادرند به صورت مستقيم و غيرمستقيم با ايجاد شرايط مطلوب به تحرك بخش خصوصي در اين عرصه كمك كنند .

هرچه عقب ماندگي نسبي اقتصادي يك كشور بيشتر بوده است، تلاش هاي توسعه تمركز بيشتري داشته است.

بدون تحرك و حمايت دولتها به عنوان مهمترين عامل توسعه پايدار، نميتوان توسعهاي ملي،درونزا، متوازن و پايدار را در جوامع جهان سوم تضمين كرد.

با توجه به جايگاه و نقش دولت در كشور ما،ارگانهاي دولتي به عنوان عاملي پيشگام در دستيابي به اهداف و اجراي سامانه هاي پايدار نقشي مهم و اساسي را ايفا مي كنند .

دولت مي تواند در مواردي نصب بامها ي سبز را بصورت قانون درآورد مانند زمين هايي كه قبلاً كاربري سبز داشته، نواحي داراي بحران آلودگي، كارخانه ها، كارگاه ها و كليه ساختمان هايي كه آلاينده محيط هستند، كليه ساختمان ها و تأسيسات وابسته به سازمان هاي متولي فضاي سبز، محيط زيست و سازمان هاي مرتبط، اهداي حمايتهاي ويژه همانند انتخاب طرح هاي برتر بام سبز

يا تشويق انجمن هاي دوستداران محيط زيست، ايجاد زمينه براي طراحي و اجراي پارك هاي طبقاتي در نواحي با تراكم بالا كه با كمبود فضاي سبز استاندارد مواجه هستند .

آلمان و ديگر كشورهاي اروپايي با تنظيم آيين نامه و تو ليد پوشش هاي نفوذپذير توانستند از هجوم سيلاب ها به مجاري فاضلاب جلوگيري كنند .

در آمريكا نيز همين روند پيش مي رود. پوششهاي سبز بر روي گاراژها و ايوان ها و همچنين وجود برنامه هاي مشوق براي كاهش ماليات باران و سازمان هايي همچون سازمان آب و فاضلاب مي توانند بودجه اي را براي تأسيس بام هاي سبز اختصاص دهند .

به كار بردن اين سياست ها در جامعه باعث ترويج استفاده از اين بام هاميگردد. علاوه بر اين با قانون گذاري در مكان هاي خاص كه ايجاد بام سبز در آنها لازم است مي توان اين امر را قانوني كرد؛

به طور مثال پيشنهاد ميگردد در موارد زير نصب بامهاي سبز بصورت قانون درآيد:

- كساني كه زمين آنها قبلاً كاربري سبز داشته يا باغ هاي قديمي را تصرف كرده اند.

- نواحي داراي بحران آلودگي مانند ميدان فاطمي

- كارخانه ها، كارگاه ها و كليه ساختمان هايي كه آلاينده محيط هستند، مانند عمده كارخانه هاي مسير اتوبان كرج به تهران.

- كليه ساختمانها و تأسيسات وابسته به سازمانهاي متولي فضاي سبز، محيط زیست و سازمان های مرتبط

- اهداي حمايت هاي ويژه همانند انتخاب طرحهاي برتر بام سبز يا تشويق انجمن هاي دوستداران محیط زیست

- ايجاد زمينه براي طراحي و اجراي پاركهاي طبقاتي در نواحي با تراكم بالا كه با كمبود فضای سبز استاندارد مواجهند.

سازمان هاي بين المللي:

سازمانهاي بين المللي به ويژه پس از جنگ جهاني دوم به دليل شرايط متحول جهان مورد توجه بسيار قرار گرفته و سازمان هاي بين المللي متعدد و متنوعي، با اهداف و وظايف مشخص، در عرصه هاي مختلف جهان شكل گرفتند و در اين ميان سازمان ملل متحد نقشي محوري داشت.

سازمان ملل متحد كه در طول دهه هاي گذشته ازطريق نهادهاي وابسته، به رشد اقتصادي و توسعه را در كشورهاي جهان سوم دنبال كرده بود، در زمينه تكوين انديشه هاي « برنامه توسعه سازمان ملل » ويژه

جديد نيز با حضور كارشناسان جهاني نقشي اساسي يافت.

سازمان هاي بين المللي با چشم اندازي به دنياي آينده كه در پرتو روند جهاني شدن نقش آن ها تعيين كنندگي بيشتري خواهند داشت و كشور ما نيز در عرصه ظرفيت سازي براي چالش نوين تحركي ديگر را برنامه ريزي كرده و با تقويت ارتباطات با سازمان هاي بين المللي مي تواند در زمينه توسعه تكنولوژي هاي ضروري مانند بام سبز نقشي مهم ايفا كنند.

سازمان هاي غيردولتي :

تحرك سازمان هاي غيردولتي در سطوح محلي، ملي و بين المللي از ويژگيهاي دوران جديد است . اين تشكل هاي داوطلبانه مردمي كه با تنوع در شكل و تخصص و به صورت مستقل فعاليت مي كنند، به عنوان پاسخي مسئولانه از

سوي مردم با مشاركت در عرصه هاي حيات اجتماعي به تحرك در زمينه هاي مختلف دامن مي زنند.

سازمان هاي غير دولتي، در تشكيل و تحقق دموكراسي مشاركتي نقشي حياتي بر عهده دارند.

اين سازمان ها، به جهت آزاد بودن از قيد و بندهاي فعاليت هاي رسمي زمينههاي بسيار مساعدي براي مشاركت در مناظره توسعه پايدار يافته اند.

سازمان هاي مردمي كه در همه سطوح بين المللي،ملي و محلي فعاليت مي كنند، قادرند در شبكهاي گسترده ارتباط وسيع و متنوع خود را سامان دهند .

در كشور ما سازمان هاي غيردولتي به جهت توانمندي بالقوه و بالفعل خود و نيز به دليل پويايي، وسعت و گوناگوني مباحث و مسائل مطرح در توسعه پايدار، در اين زمينه اعتبار و منزلت ممتازي يافتهاند. به نظر ميرسد عرصه پوياي توسعه پايدار، به دليل ابتكارات و امكانات گستردهاي كه اين گروه ها خلق كرده اند، به ظرفيت هاي جديدي دست يافته است.

اين سازمانها به مدد اين امكانات مي توانند تداوم حيات خود را به صورت مستقل تثبيت و در نتيجه كارآمدي خود را تضمين كنند.

ارتباط اركان توسعه پايدار و سامانه بام سبز :

توسعه پايدار داراي سه اصل پايداري محيط زيست، پايداري اقتصادي و پايداري اجتماعي است.

* پايداري اقتصادي * :

پايداري اقتصادي به معناي حفظ و ارتقاي وضعيت فعلي اقتصادي است بدون آن که منابع طبیعی دچار تخريب شود كه در اين راستا فعاليت هاي اقتصادي بايد موجب رشد جامعه شده و با عدالت و كارآيي همراه باشند.

1. كاهش هزينه تعمير و نوسازي:

عمر عايق كاري به كمك بام سبز افزايش پيدا ميكند؛ به دليل محافظت در برابر اشعه هاي فرابنفش، تگرگ، طوفان ها و تفاوت هاي دمايي احتمال داده مي شود كه اگر بام سبز در يك ساختمان عمومي 4 طبقه در تهران نصب شود عايق كاري به اندازه 40 سال يا بيشتر عمر كند.

2. توليد انرژي:

بامهاي سبز تبادل انرژي ساختمان را كاهش مي دهند. در هواي گرم زمانيكه دماي هوا به 95 درجه فارنهايت رسيده، دماي بام به 175 درجه فارنهايت ميرسد. اين دماي بالا در داخل و بيرون ساختمان تأثير مستقيم دارد؛ افزايش دماي بيرون واكنش شيميايي كه منجر به كاهش لايه اوزون مي شود را تسريع ميكند.

درون ساختمان هم تهويه بيشتري براي خنك كردن ساختمان استفاده شده كه منجر به مصرف بيشتر انرژي مي گردد. گياهان حرارت و رطوبت خاك را از طريق تبخير به رطوبت تبديل مي كنند كه اين روند منجر به خنك شدن ساختمان مي گردد.

كاهش و خنك شدن داخل ساختمان انعكاس گرما را كاهش ميدهد.

در آب و هواي سرد سرعت از دست دادن گرما بستگي به ميزان رطوبت لايه هاي زيرين دارد. به طور متوسط يك بام سبز گسترده 25 درصد عايق كاري را افزايش مي دهد.

در خاك نمدار هنگامي كه لايه خيس باشد ارزش عايق آن ناچيز مي گردد .

با توجه به اينكه بخش عمده كشور ما در ناحيه گرم و خشك است بازدهي انرژي اين سامانه مورد توجه مي باشد.

3. مهار سيلابها:

سامانه بام سبز زهكشي و زايده آب را به ميزان 10 تا 50 درصد كاهش ميدهد و بقيه آب هم در زمان ديگري خالي مي گردد. استفاده از بام سبز هزينه هاي مجراهاي فاضلاب را كاهش مي دهد. حدود 30 درصد آب از مجراهاي كم عمق گياهان را سيراب ميكند و 30 درصد بقيه تصفيه شده و به آبراه هاي عميقتر راه پيدا مي كند و نزديك 40 درصد بلافاصله از طريق تبخير گياهان به اتمسفر راه پيدا ميكند و چيزي بر زمين باقي نمي ماند. هنگامي كه باران بر زمين و جنگل ها مي ريزد زمين را خراب نكرده و در چرخه طبيعي خود حركت مي كند.

در شهرها كه شامل ساختمان ها و خيابان هاست، 75 تا 100 درصد پوشش ها غيرقابل نفوذ بوده وآب باران به صورت متفاوتي تخريب كننده است. فقط حدود 5 درصد به مجراهاي كم عمق و عميق زمين مي رسد و 15 درصد از طريق گياهان تبخير ميشود و 75 درصد بقيه بر روي زمين شناور ميماند و زايل مي گردد.

براي متعادل كردن اين امر از سامانه پرهزينه فاضلاب استفاده مي شود و در بسياري از موارد اضافه آب زهكشي مي شود و به سوي نهرها هدايت مي گردد كه اين اضافه ها آب رودخانه ها را آلوده مي كند.

به طور متوسط حدود 75 درصد از آب در بام سبز و خاك آن باقي مي ماند؛ حدود 25 درصد از آب سرريز مي شود كه اين اتفاق ساعتها بعد از باران مي افتد. زماني كه چمن ها از آب اشباع مي شوند ، آب به آرامي از ميان خاك تصفيه شده و به زهكشي انتقال پيدا مي كند. خاك رسوبات، برگها و ديگر اجزا را به دام انداخته و آب را قبل از اينكه به مكاني ديگر انتقال پيد كند بهبود مي بخشد.

4. استفاه از مكان:

بام هاي سبز فضاي اضافي را براي انجام فعاليت ها فراهم مي كنند، كه اين امر در شهرهاي بزرگ كه سرريز از ساختمان ها، جمعيت و ماشين هستند ضروري مي باشد.

با توجه به گراني زمين در تهران اين مورد مزيت بسيار مهمي در استفاده از اين سامانه مي باشد.

* پايداري اجتماعي * :

انسان و جوامع انساني محور اصلي توسعه پايدار هستند . همان گونه كه گفته شد، هدف توسعه پايدار، توسعه

همهجانبه است و توسعه همه جانبه بدون توسعه اجتماعي ممكن نخواهد بود.

در توسعه اجتماعي بر اهدافي نظير هويت فرهنگي، همبستگي اجتماعي، توسعه تشكيلاتي، مشاركت شهروندان، توانمندسازي انسان ها و امكان جابجايي اجتماعي تأكيد مي شود.

پس به طور كلي مي توان گفت كه هدف توسعه پايدار دستيابي به جامعه اي پويا و ماندگار است که این امر جز با حفظ محیط زیست ممكن نخواهد شد.

ساخت بام سبز باعث ايجاد فرصتهاي شغلي می شود در بام های سبز عمومی امكان تبادل فرهنگ و اطلاعات بين ساكنين ساختمان بوجود مي آيد.

در بام هاي سبز شده بچه ها مي توانند بازي كنند، افراد بالغ ورزش كنند و پيران در كنج هاي سبز و گلكاري شده آن استراحت كنند و در صورتي كه بيشتر فكر كنيم مي توانيم علاوه بر تفريحاتي مانند گردش، خواندن، وقت گذراندن از پشت بامها استفاده هاي بيشتري كنيم.

* پايداري زيست محيطي * :

پايداري زيست محيطي بر كاهش استفاده از منابع طبيعي و انرژي هاي تجديدناپذير، جلوگيري از اتلاف منابع انرژي، كاهش توليد پسماندها و تأكيد بر استفاده مجدد و بازيافت پسماندها، استفاده از مواد قابل بازگشت به طبيعت و كاهش در ارتباط با معماري « پايداري محيطي » ، توليد آلودگي ها در صنايع و كشاورزي تأكيد مي كند.

در راستاي تحقق اهداف توسعه پايدار اهميت زيادي دارد و مسائل زيست محيطي كه آينده بشر را به خطر انداخته است معماران را به چاره انديشي واداشته است .

مي توان گفت كه اصول توسعه پايدار به طور خلاصه شامل موارد زير است: توجه به استفاده از منابع تجديد پذير مثل انرژي خورشيد و باد، استفاده كمتر از انرژي هاي تجديد ناپذير و آلاينده مثل سوخت هاي فسيلي، توجه به نسل هاي آينده، توجه به محيط زيست و كاهش آلودگي. با توجه به اين اصول، معماران و شهرسازان در صدد تعريف معماري و شهرسازي پايدار شده اند كه در اين راستا، تعريف هاي زيادي از معماري و شهرسازي پايدار به عمل آمده كه در اكثر آن ها، توجه به محيط زيست شهري، ايجاد شهرهاي سالم و اكولوژيك و آلودگي كمتر شهرها، اهميت ويژه اي داشته است .

شهري سالم خواهد بود كه فضاهاي قابل توجهي از آن به پارك ها و فضاهاي سبز، اختصاص داده شود و در آن به محيط زيست، پاكيزگي هوا، اكوسيستم ها و چرخه هاي

زيستي موجودات ديگر اهميت داده شده باشد.

ايجاد پارك ها و فضاهاي سبز وسيع در شهرها، علاوه بر حفظ پاكيزگي، بر زيبايي و طراوت آنها نيز افزوده و زمينه زندگي انواع جانداران زيست محيطي را نيز در شهر فراهم مي آورد.

1. اكولوژي شهري:

معمولاً مانع سبزي و طبيعت هستند؛ بامهاي سبز كيفيت هو ا را بهبود بخشيده و مكاني را براي بازگشت حيات جانوري به شهر فراهم مي كنند. هواي داخل شهرهاي بزرگ معمولاً گرم و خشك مي باشد و درختان محدود شهر نمي توانند آب كافي به شهر برسانند تا آن را خنك و تازه نگه دارند.

كيفيت هوا هم در محيط داخلي هم در محيط بيروني داراي

اهميت است. كيفيت هواي بيرون بهوسيله دماي مناسب پوشش تأمين مي شود. شركت تلفن وتلگراف در كانادا از بام سبزي استفاده كرده است كه رطوبت مورد نياز كامپيوترهاي حساس اين شركت را فراهم مي كند.

در گام نخست استفاده از اين سامانه در كشور بايستي به ايجاد يك منطقه سالم در سطح یک محله اکتفا نمود.

2. كاهش ذرات گرد و غبار و دود

بامهاي سبز ذرات گرد و غبار و مواد خطرناك را تصفيه مي كنند. اين بامها خرد اقليم را بوسيله خنك و مرطوب كردن هواي محيط بهبود مي بخشند مكان هاي آلوده در مراكز تهران مانند ميدان انقلاب مي توانند بستر مناسب جهت استفاده بيشتر از اين مزيت را فراهم آورند.

3. كاهش آلودگي صوتي:

بام هاي سبز به جاي انعكاس صدا، آنرا جذب كرده و ساختمان را تا 8 دسي بل در برابر صد ا عايق مي كنند.

براي استفاده بيشتر از اين مزيت بايستي مكان انتخابي محله اي در نزدیکی یک بزرگراه باشد.

4. زيستگاههاي طبيعي براي حيوانات و پرندگان:

بامهاي طبيعي مي توانند تا حدودي زيستگاه هاي طبيعي را كه به وسيله پوشش هاي سخت ساختمان ها از بين رفته است فراهم كنند.

انتخاب نوع حيوانات بايستي بر اساس فرهنگ ما صورت گيرد. اين عمل در باغ ايراني صورت مي گرفت بدين صورت كه با توجه به انتخاب نوع گياهان حشرات موذي دور شده و حشرات و پرندگان مورد علاقه به باغ جذب مي شدند.

5. استفاده از مصالح چرخه پذير با كيفيت:

آجر، خاك رس، گياه و خاك براي بستر بام و لاستيك، پلي اتيلن و پلي استرن براي زهكشي مناسب هستند. جدول 3 به طور خلاصه اركان توسعه پايدار و نمود آن در طراحي پايدار و سامانه بام سبز را توصيف مي كند.

هزينه هاي طراحي و اجراي يك بام سبز نبايد با هزينه هاي يك بام معمولي مقايسه شود؛ بلكه اين مقايسه با هزينه هاي سرسام آور ناشي از آلودگي آب، هوا و محيط؛ امراض و مرگ و مير ناشي از اين آلودگي ها؛ آسيب هاي فردي و اجتماعي ناشي از نبود فضاي سبز در محيط مصنوع بايد صورت گيرد .

هزينه هاي سنگين استفاده از سوخت هاي فسيلي رو به پايان، تأثيرات عميق روان شناختي ناشي از نازيبايي و بي روحي شهرها، مسائل ناشي از سيلاب ها و آب گرفتگي ها، هزينه هاي كنترل آب هاي سطحي، هزينه هاي ناشي از عايق كاري و اجراي چندباره بام هاي سياه سنتي را به هزينه هاي فوق بايد اضافه نمود.