احداث چمن مناسب

احداث چمن مناسب، به تهیه بستر بذر مناسب بستگی دارد که اساس چمنکاری محسوب می شود و مراحل مختلف آن بشرح ذیل می باشد:

۱- تهیه خاک مرغوب و مناسب برای چمنکاری به میزان و حجم مورد نیاز (بهتر است با انجام آزمایش خاک، نیازهای غذایی چمن را تعیین کنیم.)

۲- زوائد، خرده چوبها، قلوه سنگها و کلاً مواد خارجی درشت را تا عمق ۱۵ سانتیمتری بستر کاشت جمع آوری نمائیم.

۳- برآورد میزان سطح چمنکاری به منظور تأمین نهاده ها، بذر و ...

۴- به خاک اولیه بستر کاشت (چه از نوع رسی و چه از نوع شنی) می بایستی در محدوده عمق ۲۰-۱۵ سانتیمتری به میزان ۵ سانتیمتر ، ماده آلی افزوده شود، بطوریکه در نهایت ۳۰% خاک دارای ماده آلی باشد. ( در صورت دشوار بودن این روش می توان روی خاک قبلی به میزان ۵/۷-۵/۲ سانتیمتر خاک مناسب اضافه نمود.)

۵- زمان افزودن ماده آلی و شن به خاک سنگین یا افزودن ماده آلی و رس به خاک سبک، همزمان با استفاده از کودهای شیمیایی (پایه) و پیش از عملیات کاشت می باشد.

۶- نصب سیستمهای آبیاری، تأسیسات روشنائی و ... نیز بایستی همزمان با بند فوق صورت گیرد.

۷- پر کردن گودال ها و تسطیح بلندیها

۸- شیب بندی مناسب به میزان ۲-۱ درصد که برای این امر بایستی لایه ای به عمق ۱۵-۱۰ سانتیمتر به کنار زده شود تا در مراحل شیب بندی از خاک آن استفاده شود. شیب بندی باید آرام و تدریجی باشد و در طول مسیر، نباید نقطه ای بلند تر باشد (که زودتر خشک شود) یا گود باشد (که آب تجمع کند.)

۹- اطمینان از وجود زهکش مناسب در خاک تحت الارض (۳۰ سانتیمتر به پائین) بطوریکه با انجام آبیاری، در بستر کاشت ، حالت غرقاب ایجاد نگردد. (اهمیت این موضوع در زمینهای ورزشی که نیاز به خروج سریع آب دارند به مراتب بیشتر است.)

یکی از نکات مهم در نگهداری چمن ، چیدن آن است . نکات زیر نقش چیدن چمن، در رشد مناسب چمن را نشان می دهد:

۱- بیش از حد کوتاه کردن چمن، منجر به کاهش رشد ریشه چمن شده و لزوم مراقبت بیشتررا در برخواهد داشت.

۲- بیش از حد بلند نگهداشتن چمن، باعث بروز پدیده کاهبرگ (Thatch) یعنی ایجاد توده های بهم فشرده ریزوم و ریشه در سطح زیرین پوشش چمن می گردد.

۳- در مناطق سایه دار بعلت کم بودن فتوسنتز، چمنها را کمتر کوتاه می کنند.

۴- چمنهای گرمسیری، مقاومت بیشتری نسبت به چیده شدن دارند.

۵- اگر چیدن چمن، بویژه در روزهای گرم به تأخیر افتد، چمن به گل نشسته و تولید بذر می کند و مواد غذایی، صرف خوشه بستن شده و نهایتاً چمن ضعیف می شود.

۶- بعنوان یک قاعده کلی، با افزایش دما، ارتفاع چیدن بلندتر (میزان کوتاه کردن کمتر) و با کاهش دما، ارتفاع چیدن کوتاهتر (میزان کوتاه کردن بیشتر) توصیه می شود.

۷- تعیین زمان مناسب چیدن، الف – هنگامیکه بلندترین قسمت چمن ۷/۳-۵/۲ سانتیمتر بلندتر از سایر قسمتها باشد. ب – هنگامیکه ارتفاع چمن ۱۰-۵/۷ سانتیمتر شده که می بایستی به میزان ۵-۷۵/۳ سانتیمتر چیده شود.

۸- بهنگام چیدن، چمن نبایستی مرطوب باشد.

۹- در اولین مرحله چمن زنی، نباید از ماشین چمن زنی استفاده نمود.

۱۰- پیش از چیدن چمن، باید سنگها و زباله ها را از سطح چمنکاری زدود.

۱۱- در شیبهای تند بهتر است نوعی چمن یا گیاه پوششی بکاربرد که نیازی به چیدن زیاد نداشته باشد.

۱۲- چمنهایی که در دوره داشت، تحت تیمار کوددهی زیاد قرار داشته باشند، باید مرتباً چیده شوند.

چمن کاری از سه جنبه حائز اهمیت است:

۱.در مناطقی که منازل ، کارخانه ها ، مدارس وجود دارند به منظور تعدیل دما ، افزایش رطوبت محیط ، کاهش آلودگی هوا و... چمن کاری می شود.

۲.برای استفاده در زمین های ورزشی مثل زمین گلف ، فوتبال، اسکی و... چمن می کارند.

۳.استفاده تزئینی از چمن ؛ چرا که فضای سبز بدون چمن زیبایی و لطفی ندارد.

مهمترین مشکلی که در توسعه چمن کاری موجود است، گرانی بذر چمن ، هزینه به نسبت بالای احداث ، هزینه بالای نگهداری و همچنین مشکل کم آبی است.

بیشتر چمن ها از خانواده گندمیان (Gramineae) می باشند ( باریک برگ بودن ویژگی گیاهان این تیره است) ولی درخانواده های دیگر نیز چمن وجود دارد. مثلا چمن دایکوندرا (چمن شبدری) (Dichondra repens) از تیره نیلوفریان و شبدر (Trifolium sp) از خانواده لگومینوز می باشند.

Turf Grass یک اصطلاح کلی در چمن کاری ، به معنای فضای سبز پوشیده از گیاهان علفی می باشد که قابلیت چمن زنی و توانایی تحمل پاخوری را دارا می باشند. Lawn ها نیز در این دسته قرار می گیرند.

به دو صورت می توانیم چمن کاری کنیم:

-منظم

-نامنظم

در روش کاشت نامنظم، جلوه چمن زیبا تر است و فضا را بزرگتر نشان می دهد ( خطای دید) ولیکن چمن زنی در روش کشت نامنظم ( مخصوصا در حاشیه ها ) دشوار است.

روش های کاشت چمن

-بذری ( دستی یا ماشینی):

معمول ترین و راحت ترین روش کاشت چمن است بذرها به راحتی انبار می شود و در روش کشت بذری ، گسترش ریشه های چمن بسیار خوب صورت می گیرد، به کارگر و هزینه کمتری نیاز دارد. اما عیبی که این روش دارد اینست که هر زمان از سال نمی توانیم بذر کاری کنیم.

-روش نشایی:

یک مقدار از چمن را به همراه خاکش از جایی به جای دیگر، انتقال می دهیم . اگر بخواهیم در فصل رشد چمن ها را نشا کاری کنیم ، نیازی نیست که تمامی زمین را با نشا های چمن بپوشانیم چون نشا ها رشد می کنند و جاهای خالی زمین را پر می کنند. ولیکن در غیر فصل رشد باید تمامی فضای زمین ، با نشا پر شود. روش نشا کاری برای زمانی است که نیاز به کشت سریع داریم و در دنیا از این روش کمتر استفاده می شود .

روش های جدید چمن کاری در دنیا

-دستک افشانی -استولون افشانی (Stolonizing)

در این روش تنها دستک ها را ( بدون در نظر گرفتن مکان مشخص برای آنها ) روی زمین به صورت مکانیکی همراه با خاک پخش می کنند . استولون ها از بذر ها نسبت به خشکی و کمبود مواد غذایی مقاوم تر هستند.

-تکه کاری (Spriging)

در این روش دستک ها یا ریزوم ها را در حفره های کوچک می کارند. توجه داشته باشید که در این روش دستک ها جای مشخص دارند و معمولا به صورت ردیفی کشت می شوند.

-کشت توپی (Plugging)

بیشتر برای ترمیم قسمت های آسیب دیده از این روش بهره گرفته می شود و در سطح وسیع استفاده نمی شود چون صرفه اقتصادی ندارد.